ÝIGRIMI IKINJI BAP GÖRIPLERIŇ JEZASYNYŇ BEÝANY

Başy » AJAÝYPLYKLARYŇ DÜRI درّ العجائب » ÝIGRIMI IKINJI BAP GÖRIPLERIŇ JEZASYNYŇ BEÝANY

Abdylla ibn Mesgut[1] Resul alaýhyssalamdan rowaýat etdi.

Resul alaýhyssalam aýtdý:

— Üç zat günäleriň aslydyr. Elbetde, şonuň üçin üç zatdan gaçmak gerek. Owwal tekepbirlikden; çünki şeýtan tekepbirlik edip, Taňrynyň dergähinden kowuldy. Ikinji, tamakinlikden; çünki hezreti Adam bugdaýdan tamakin bolup, Behiştden çykdy. Üçünji, göriplikden. Kabyl göriplik edip Habyly öldürdi.

Resul alaýhyssalam:

— Dört kişiniň dilegi kabul bolmaz – diýdi. Owwal şeraphorluk edenleriň, ikinji, gybatçylyk edenleriň, üçünji, göripçilik edenleriň, dördünji, Allanyň adyna hyýanat edenleriň.

Resul alaýhyssalam aýtdy:

— Üç zady göripçilik etmek dürsdür. Owwal,– Arassa, halal adamlar tagat we ybadat edýär, men näme üçin tagat we ybadat edemok? – diýse. Ikinji, –Adamlar Gurhan okaýarlar, men näme üçin Gurhan okamaýaryn? – diýse, üçünji – Sahylar haýyr-sahawat edýärler, men näme üçin haýyr iş edemok – diýip göriplik etse dürs bolar.

Sowal:

— Eger kişi Gurhan okamaklygy arzuw etse, okap bilmese näme etsin?

Jogap:

— «Yhlas» süresini hemişe okasyn, tamam Gurhany okan dek sogap bolar.

Resul alaýhyssalam aýtdy:

— Göriplik, misli oduň oduny ýok edişi dek, tagaty ýok eder.

Abu Hüreýra (Alla ondan razy bolsun!) aýtdy:

— Eger kişi üç zatdan gaçsa, aýyp däldir. Beýle kişi behişde girer. Owwal, göriplikden, ikinji, betgümanlykdan, üçünji, erbet pal atýanlardan.

Eshaplar[2] aýtdylar:

— Bet palçylar haýsydyr?

Onda Resul alaýhyssalam aýtdy:

— Ýaman pal diýen ylym gaýyby (geljek hakda ylmy) aýdar. Oňa halk ynanýar. Ol gaty ýamandyr.Ýa bir guş gygyrar, ýa ody başa sylmakdyr. Bulara meňzeş zat köpdür. Bu işlere dilini hem, köňlüni hem bermesinler. Eger kişiniň köňli ýa dili birden pala barsa, bu dogany okasyn keffarat bolar.[3] Zyýana galmaz (Allahumme la tyra illä tyrak, we la haýra, illä haýrak, we lä kuwwata illä billähil alyýýyl azym)[4].

Resul alaýhyssalam aýtdy:

— Üç zat bendäni dowzahdan halas edip, behişde iberer. Owwal, sowuk suwa täret etmek, ikinji metjide adamlardan öň barmak, üçünji namaz okandan soň, ýene namaz üçin metjitde bolmak.

Üç zat bendäni dowzaha iberer: Owwal, bahyl bolmak, ikinji, dünýäniň soňuna ýüwürmek, üçünji, tagatyňa we haýratyňa baýrynmak.

Resul alaýhyssalam aýtdy.

— Eý, bende, tagat we ybadatyňa baýrynma! Köp-köp adamlar tagat-ybadatlaryna baýrynmak bilen dowzaha girdiler. Eger jahan doly tagat etseňiz, ýa keramat görseňiz hiç etmedik, görmedik dek boluň. Ýene günäleriňizi unutmaň, günde iki mertebe ýadyňyza getiriň we toba ediň.

Bir gün bir eziz[5] bir sopa duşdy. Golunda tesbisi bar.

Eziz aýtdy:

— Eý, sopy, goluňdaky nämedir?

Sopy aýtdy:

— Tesbidir. Şunuň bilen Hudaýtagalanyň ýadyny edýärin – diýdi.

Eziz aýtdy:

— Utanmaýarsyňmy sen endik eden ýadyňy sanamaga? Eý, sopy, onuň ýaly etseň, ýüz müň günä edýärsiň. Sen ony näme üçin ýüregiňde sanamaýarsyň – diýdi.

Ol sopy utandy we gaýta başdan tobaly boldy. Olar ýola düşdüler. Emma ol indi tesbi bilen sanap ýörmedi, mydama ýüreginde ýatlady.

Ulugzadalaryň biri aýtdy:

—    Owwal her tagatda sizden peýda boljak dört zatdan habardar boluň. Owwal, ýardamy Hudaýtagaladan biliň, özüňizden bilmäň. Ikinji, Hudaýtagalanyň beren her nygmatynyň barabarynda Taňryny ýat etmek gerek. Üçünji: «Eý, bar Hudaýa, eden bendeligimi ýüzüme ursaň, men näme ederin?» diýip Hudaýtagaladan gorkmak gerek. Dördünji, her günä etseň habardar bol, we: «Eý bar Hudaýa, kyýamat güni günäm sogapdan köp bolsa, näme ederin?» diýip aýt.

Resul alaýhyssalam aýtdy:

— Asmanda ýörite perişdeler bardyr. Bendäniň tagatyny we ybadatyny asmana alyp baran wagtynda ol tagaty we ybadaty perişdeler görerler we aýdarlar: «Bu tagaty yzyna gaýtaryň». Çünki Hudaýtagala: «Göripleriň tagatyny yzyna gaýtaryň we ýüzüne uruň» diýipdir. Şol wagt ol tagaty yzyna gaýtararlar we bendäniň ýüzüne urarlar. Göripler şunuň ýaly bolarlar.

Bendeler bir-birleriniň gybatyny ederler. Eger biriniň maly köp bolmasa, oňa gamgyn bolman hoşwagt bolarlar. Ol adamlara bolsa «görip» diýerler.

 

 


[1]Abdylla ibn Mesgut - sahabalaryň biri. Ol 653-nji ýylda 63 ýaşynda ölýär.

[2]Eshaplar - sahabalar.

[3]Keffarat bolar - günäsini ýuwar.

[4]Eý, Taňrymyz! Seniň özüňkiden başga ýagşy yrym ýokdur. Seniň özüňden başga güýç-kuwwaty bolan beýik Taňry ýokdur.

[5]Eziz - pir manyda.