Хезрети Рукыййе разыяллаху анха, Ресулаллах саллаллаху алейхи веселлем Серверимизиң икинҗи гызы… Затул-Хиҗретейн = Ики хиҗретиң эеси = лакамына мынасып болан гуссалы бир иман әри… Адамсы билен илкинҗи хижрет эден мухаҗирлерден… Ысламың ровачланмагы угрунда аклыңа-оюңа гелмейән эзъетлере ве дүрли белалара дучар болан, шейле хем шо белалары сабыр билен еңип болҗакдыгыны билен нусгалык неслиң нусгалык ынсанлары… Пыгамберимизиң илкинҗи арадан чыкан гызы…

       Ол Пыгамберликден еди йыл өң Мекгеде дүнйә инди. Хезрети Хатыҗа разыяллаху анха ялы өзүни Аллах ве Ресулының ёлуна багш эден кәмил, дүшүнҗели, максадыны билен бир энәниң янында өнүп-өсди. Ылымыны, эдебини, гөзьетимини, ахлак гөзелликлерини машгала хөвүртгесинде тамамлады. Сөйгүли, хорматлы ве ынсанлара мәхир-мерхеметли рахмет чешмеси ата оҗагында алды.

      Ол бибиси Зейнеп дурмуша чыкандан соң, өй  хызматларында өңе гечди. Иш башарҗаңлыгы, галҗаңлыгы, тертип-дүзгүнлилиги биле гарындашларының үнсүни чекди. Эҗесиниң өй ишлерине доганы Умми Гүлсүм билен биле көмеклешди. Олар эдил экиз ялыдылар. Бири-бирлерине мухаббет билен багланандылар. Кысмат олары шейле бир бир-бирине якын эдипди, хат-да дурмушлары-да бир-бирини ызарлаярды. Дурмуша чыкар ялы яша гелипдилер.

      Бир гүн улы агалары Эбу Талып билен бирликде бир топар адам өйлерине гелди. Агаларының огулларының ислеги билен гарындашлык арзувы билен гелипдилер. Саламлашыкдан соңра Эбу Талып Ики Жаханың Гүнеши Серверимизе гарап шейле дийди:

    -Җигим Зейнеби Эбул-Ас ибни Ребә бердиң. Ол хакыкатданам мертебели кимседир. Рукыййе билен Умми Гүлсүми-де агаң огуллары Утбе хем Утейбе үчин сорамага  гелдик. Мертебе хем гелип чыкышы тайдан олар хем ызда дәлдир. Бермерсиң өйдүп пикир этмейәрин.

    Мухаммедул-Эмин бу теклиби диңләнден соң: «Догры айтдың, агам! Гарындаша үнс бермек герекдир. Йөне агам бу меселеде маңа мөхлет бер. Гызларым билен геплешейин» дийди.

    Ынсаның гадрыны иң говы билен О Эмин, ынамдар ынсан гызларының пикирини билмән, хич хили җогап бермеди. Агасына сөйги ве хормат биле җогап гайтарды. Эмма анык зат айтмады. Гызларының пикирини билмән, «ал-бердим, гитди» дийип, меселәни чөзмеди. Машгала халкы билен маслахатлашмагы багтың чешмеси хасаплаян Серверимиз айратынам аяллара гадыр гоймаклыгың герекдигини билдирмек иследи. Соңра меселәни өйдәкилере билдирди. Садык янёлдашы Хезрети Хатыҗа разыяллаху анха гызларыны ягдайдан хабардар этди.

      Эне ве гызлар Эбу Лехебиң аялы Умми Җемили өрән говы танаярдылар. Ол оңшуксыз, гаты калплы. Йүрек агырдыҗы сөзлери хем херекетлери биле мешхурды. Шейле гайын энә гелин болуп гитмек хич кимиң гөвнүне ярамады. Эдеплилик эдип иши гойболсун этмели этдилер. Нетиҗеде, энчеме эндишелер ичинде гызларың дурмуша чыкмаклары карар эдилди. Мерхеметли ата гызлары үчин берекет диледи. Олары Аллахың горагына хем аманадына табшырды.

* * * * * * * * * * * *

     Рукыййе ве Умми Гүлсүмиң дурмуша чыкмакларына разылык берлен гүнлерде өрән дүйпли ве тәзе үйтгешмелер пейда болды. Мекге асманларында бир нур гөрүнди. Гызларың сөйгүли какаларына Җебрайыл алейхиссалам Аллахың илкинҗи эмрини  «Ярадан Реббиң ады билен ока!»  аятыны гетирипди.

   Гарашылан соңкы дин ве соңкы Пыгамбер гелипди. Аллах оны өзүне Ресул хөкмүнде сайлапды. Шо гүне ченли «Мухаммедул-Эмин» дийип, хер кесиң бил баглап, хер задыны аркайын аманат гоюп  билйән сөйгүлиси инди «Мухаммедун ресулаллах = Аллахың илчиси» болупды. 

    Тәзе гелен Пыгамбере ве онуң гетирен тәзе динине ынанан хем сөйгүли эҗелериди. Онуң ызындан машгала агзалары Зейнеп, Рукыййе, Умми Гүлсүм ве Патма ынанды.

      Хезрети Эбу Бекир разыяллаху анху биле башлаян ынананлар халкасы хер гүн гиңемәге ве санлары артмага башлады. Курайш мүшрүклери бу ишиң өңүни алмак үчин йыгнаклар эдип, карарлар тайярладылар. Ысламың яйрамасына, пыгамбере пәсгел бермек үчин дузаклар тайярладылар. АллахыңРесулының гызларының адагламак адатыны поздурып, Ол саллаллаху алейхи веселлемиң  кейпини гачырмак иследилер ве өз араларында шейле нетиҗә гелдилер: «Мухаммеди тәзе везипесинде өз башына гойбердиңиз. Онуң үнсүни ишинден совмак ислейәрмисиңиз? Эгер шейле болса, гызларыны ызына бериң. Ол шолар билен башагай болсун. Шу башагайлык оны дерди-бела соксун»-дийдилер.

   Курейшиң азгын мүшрүклери бир топар болуп, илки Утбе билен Утейбәниң янына гелип, Эбу Лехебиң чагаларына:

   -Эгер Мухаммедиң гызларыны бошатмасаңыз башым башыңыза харам болсун. Сизиң билен гайдып йүз гөршүп болмаз-дийип, дуйдурыш бердилер. Олары сыгдырмаҗакдыкларыны айдып поздурдылар. Утбе Рукыййеден, Утейбе-де Умми Гүлсүмден айрылдылар.

     Аллаху Тагала мерхемети биле Хабыбының нур юмагы ики гызыны одун дашайҗының дузагындан, гысганч хем угурсыз яшайышларындан халас этди. Рахмет хем мерхемет оҗагы эне-аталарының өйүне дөндүлер.

    Бу азгын топар соңра Эбул-Асың янына-да гелдилер. Оңа-да эрбет теклиплерини айтдылар. Аялыны бошатмагыны иследилер. Эмма ол: «Асла, сизиң диениңиз болмаз» дийди.

    Пыгамберлик гелмезден озал өйленен Эбул-Ас ибни Реби Зейнепден асла айрылмаҗакдыгыны айтды. Курайшың хорматлы кишилериниң теклиплерини бүтинлей рет этди.

    Курайшлыларың тайярлан дузаклары бош чыкды. Оларың пикир эдишлери ялы болмады. Гызларының ызына гетирилмеклиги Ресулаллах саллаллаху алейхи веселлеми чакылыгындан совашдырмады. Хат-да хас хайырлы болды. Чүнки Аллаху Тагала Ресулының ики чечеги яш перзентлерине өңкүсинден хас хайырлы, салых, керим, асыллы машгаладан гелип чыкан, хаялы, абит бир гиев, юмшак хәсиетли, говы ахлаклы Осман ибни Аффан разыяллаху анхуны несип этди.   

   О Ыслама илки гирен секиз кишиден ве Җеннет биле бушланан он сахабадан бириди. Ики Җаханың Гүнеши Серверимиз саллаллаху алейхи веселлем Рукыййәни оңа берди. Хакларына дога этди. Аллаху Тагаладан хөвүртгелерине берекет бермесини ныяз эйледи.

    Курайш мүшрүклери бу болуп гечйән затлара ене хырчыны дишледилер. Чүнки олар мусулманлара бир ягшылык гелмесини асла ислемейәрдилер. Довамлы олары песелтмек ниети биле мусулманларың җемгыетде өңе гидишлик газанмакларына пәсгел берйәрдилер. Олар шейтмек биле Ысламың яйрамасының өңүни аларыс өйдүп пикир эдйәрдилер. Тәзе мусулман боланлара эзьет чекдирйәрдилер. Хоссарсыз, гарып мусулманлары зулумың пенҗесинде иңледип, тәзе диниң өңүни кесмек иследилер. Эмма терсине, Аллаху Тагала хер гүнде Ыслам билен тапышянларың саныны артдырярды.

   Муңа җогап эдип, мүшрүклериң-де берйән азарлары аклыңа-оюңа сыгар ялы дәлди. Сөйгүли Серверимиз эсхабының чекйән җебирлерини гөрүп гынанярды. Бейик Реббимиз  мусулманлара бир чыкалга ёлы хөкмүнде Хебешистана хиҗрет этмелерине ругсат берди.

* * * * * * * * *

     Илкинҗи хиҗрет кервенинде Серверимизиң сөйгүли гиеви Хезрети Осман биле сөйгүли гызы Рукыййеде барды. Ватандан, машгаладан ве рахмет чешмеси Серверимизден айрылмак олар үчин гөр нәхили кынды. Эмма мүшрүклериң зулумына-да чыдар дагы эдер ялы дәлди. Топар-топар халында хиҗрет башланды. Фахры-Каинат саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз гызы, гиеви ве бейлеки эсхабы билен хошлашанда, оларың ызларындан хош болуп: «Аллах оларың ярдамчысы болсун, Осман Аллах ёлунда Лутдан соң машгаласы билен хиҗрет эденлериң илкинҗиси» дийди.

* * * * * * * * * * *

    Неҗашының үлкесине ерлешен мухаҗирлер хемаятың саясында ыбадатларыны этмәге, ынанчлары билен рахатлыкда яшамага башладылар. Еке-тәк гайгылары ызда галан машгалалары ве дин доганларыды.

    Рукыййе разыяллаху анханың ёл ядавлыгы себәпли саглык ягдайы ярамазлашыпды. Шу себәпли биринҗи чагасы дүшүпди. Өзи-де җуда хорланыпды. Психологик ве беден тайдан бу хала дүшен ынсан элбетде, мәхир-мухаббете мәтәчди. Хезрети Осман разыяллаху анху-да аялындан сөйгүсини, хызматыны кем этмеди. Ят иллерде ялңызлыгыны билдирмеди. Аялына мәхирли бир ёлдаш хөкмүнде, онуң гам-гуссасыны гидирмек үчин гайрат этди. Оңа хемише рухы тайдан дирег болды. Рухуны белент тутмага чалышды.

   Шу арада Мединеден Мухаҗирлери бегендирҗек хабарлар гелмәге башлады. Мүшрүклериң кәбирлериниң Ыслама гирендиги барада хабар яйрады. Оларың Пыгамбер билен биле Кәбеде сеҗде эдендиклери хакындакы гүррүңлер көпелди. Бу хабарлар Хебешистана етенде эсхапдан кәбирлери Мекгә ызларына дөндилер. Хезрети Осман билен Рукыййе разыяллаху анха ызына дөненлериң арасындады. Аслында хадысаның аслы ёкды. Диңе шейле бир вака болупды:

     Сөйгүли Пыгамберимиз Неҗим сүресини оканда «Аллахы гоюп сыгынан Латың, Уззаның ве үчүнҗиси болан бейлеки Менатың зеррече гудратлары бармы? Бизе хабар бериң» манысындакы 19 ве 20-нҗи аяты гечипди.

    Мүшриклер окалан аятларың манысының дүшүнилмезлиги үчин гыкылык эдип, гох турузярдылар. Ресулы-Экрем  саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз сүрәниң соңуна геленде сеҗде аятыны окады ве сеҗдә гитди. Мүшриклер хем бутларының ады агзаландыгы үчин сеҗде этдилер. Оларың-да бир вагтда сеҗдә бармаклары «Мүшрүклер мусулман болды» диен гүррүңиң яйрамагына себәп болды.

   Бу нәдогры хабарлары эшидип, Хебешистандан гайдып ватанларына геленлеринде хич бир задың үйтгемәндигини, зулум-сүтемиң довам эдйәнлигини гөрдүлер. Чәресизликден нәме этҗеклерини билмедилер. Хемаята алнып, Мекгә гирдилер.

* * * * * * * * * * * *

    Рукыййе разыяллаху анха атасы өйүне гелди. Доганлары Умми Гүлсүм ве Патма биле хасратлы хем мухаббетли гуҗаклашдылар. Эмма Рукыййе разыяллаху анха эҗеси Хезрети Хатыҗа разыяллаху анханы гөрмейәрди. Доганларындан-да җогап алмаярды. Диңе хоркулды ве гөзяшлар ичинде бири-бирлерини гуҗаклаярдылар.

    Акан гөзяшлар аслында Рукыййә догры җогап берипди. Диңе сөз диле гечмәнди. О хал дили билен эҗесиниң Рефики-Ала учандыгыны биленде деми богазында дүвүнди. Чуң хыяла гарк болды.

    Нәме эдип билерди ки?!… Өлүм Аллахың эмриди… Язгыда ынанан ынсанларың пайына диңе сабыр этмек дүшер… Рукыййе разыяллаху анха-да сабыр биле эҗесиниң айралыгының аҗысыны көңлүне гөмди.

      Шундан соңра онуң Мекгеде галмагы узага чекмеди. Мединә хиҗрете ругсат берлипди. Мусулманлар икинҗи хиҗрет юрдуна йөнелипдилер. Олар хем машгала болуп, текрар Мединә хиҗрет этдилер. Шейлеликде, Аллах ёлунда ики хиҗрет согабыны газананлардан болдулар.

         * * * * * * * * * * * * * * * * *

   Рукыййе разыяллаху анха икинҗи хиҗрет юрды Мединеде оглы Абдуллахы дүнйә индирди. Бу чаганың дүнйә инмеги биле илкинҗи чагасыны йитирмеклигиң аҗысыны унутмага чалышды. Мединеде гүнлери рахатлыкда гечйәрди. Инди Ыслам доганлыгы гурлуп, гөйә бир бир гөвре ялыдылар. Гуссалы яшайышың соңы гелен ялыды.

    Абдуллах-да гүн гечдиги сайы улалып, төвереге шатлык сечмеги довам эдйәрди. Эмма дүнйә сынаг ериди. Рукыййе разыяллаху анханың сынаглары четин гечйәрди.

    Бир гүн хич хили гарашылмадык хадыса болды. Салланчакдакы чагаҗыгың йүзүни бир хораз чокады. Абдуллахың йүзүнде яра ачылды. Ол яра гысга вагтың ичинде яйрап, чаганың йүзүни тутуш яра тутды. Микроп гирип, өңи алынмаян яралардан кичиҗик чага гутулмады. Бирнәче гүнүң ичинде дүнйәсини үйтгетди.

    Мүбтелаларың (бела-бетерлериң) үсти-үстүне гелмеси Рукыййе разыяллаху анханың саглык ягдайына эрбет тәсир этди. Онуң Абдуллахдан башга чагасы ёкды. Төвереге шатлык пайлаян бир нур топы чагаҗыгың өрән гысга вагтың ичинде дүнйәден гидибермеси, онуң беден хем рухы тайдан чөкмегине себәп болды. Гөз-гөртеле хорланды. Гайдып чагасы-да болмады. Бу гайгы-гамлар гызгынының галмагына ве Хумма кеселине дучар болмагына себәп болды. Хорланып тапдан дүшди.

      Шол аралыкда Мекгели мүшрүклериң гошун чекип Мединә тарап ёла дүшендигиниң хабары гелди. Серверимиз-де Бедирде душманы гаршыламак үчин җихаде чагырярды. Хезрети Осман разыяллаху анху бу чакылыгы кабул этмеги арзувлады. Эмма аялы Рукыййе разыяллаху анханың халы теңди. Гызгыны хем нәрахатлыгы гүн гечдигиче артярды. Ресулы-Экрем саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз Хезрети Османың гошуна гошулман, аялының янында галмасыны ве онуң хызматында болмасыны эмир этди.

   Хезрети Осман Рукыййе разыяллаху анха аялының халының оңатлашмагы үчин элинден гелен гайраты гөркезди. Гөзүнден гөзүни айырмады. Хызматындан узакда галмады. Гул хөкмүнде гайратыны гөркезди. Эмма язгыт хакыката өврүлҗекди.

      Хер небис өлүми датҗакды. Өлүм дурмушың үйтгемейән кануныды. Онуңда бир заманы барды. Рукыййе разыяллаху анханың-да саналгысы соңа етип барярды. Хич кимсәниң оны дурузҗак я-да гиҗикдирҗек гүйҗи ёкды. Вагты геленде О бейик гудрата табын болмакдан  башга чәре ёкды.

* * * * * * * * * * * * *

   Хезрети Рукыййе, Пыгамберимизиң илкинҗи арадан чыкан гызыды. Ол хениз 22 яшларындады. Беденини Умми Эймен разыяллаху анха ювды. Оны Медине халкы Бакы габрыстанына әкитди ве о ерде депин эдилди.

   Сөвешден дөнен Ресулы-Экрем саллаллаху алейхи веселлем габрың башына гелди ве гызы үчин дога хем ныяз этди. О ерден Хезрети Осман разыяллаху анхуның өйүне гитди. Дердини пайлашып, сөйгүли гиевисиниң көңлүне теселли берди.

     Аяллар өзлерини саклап билмән аглашярдылар. Хезрети Омар разыяллаху анху гойдурмак иследи. Ики Җаханың Гүнеши Серверимиз: «Омар, гой, олары! Өз халларына гой! Өлә гаршы дуйгулар гөз хем калп билен беян эдилсе, бу Аллахдандыр. Онуң мерхеметиндендир. Эл ве дил билен эдилсе, шейтандандыр» дийдилер.

    Аллаху Тагала Хезретлери Ресулаллахың ики гезек хиҗрет эден гызы Рукыййе разыяллаху анха биле ики нуруң эеси Хезрети Осман разыяллаху анхудан разы болсун. Оларың иманының, җихәдиниң ве чекен җебри-җепаларының гаршылыгыны говы шекилде гайтарсын. Бизлери-де шепагатларына лайык эйлесин. Әмин!