Эбу Эйюп Эл-Энсары  разыяллаху анхуның өйи Месҗиди-Небевиниң (Пыгамбер саллаллаху алейхи веселлемиң  месҗидиниң) гүндогарындадыр. Эбу Эйюп Разыяллаху анху шейле гүррүң берйәр: Пыгамберимиз саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз Мекгеден Мединә геленде Реббил Әлеминиң (Алла Тагаланың) Эрадасы билен бизиң пакырханамызда Зейит ибни Харисе разыяллаху анху билен биле дүшледилер. Мен олара өйүмиң ёкаркы гатында яшамагы теклип эденимде, Фахры-Әлем Серверимиз: «Гелен-гиден зыяратчылара аңсат болар ялы» дийип, биринҗи гатда ерлешмеги» макул гөрди. Аялым икимиз өйүң ёкаркы гатына чыкып, бири-биримизе:

   -Бизиң бу эденимиз нәме? Җебрайыл алейхыс салам Пыгамбер Серверимизе вахы гетиренде ёкаркы гатда болмагы герек ахырын. Онсаңам биз эйләк-бейләк гечип, Ол эзизиң үстүне тоз-топрак ягдырарыс-дийип, узак гиҗе агладык. Эртеси ирден халымызы Пыгамбер Серверимизе дүшүндирдик. Рауф хем Рахим болан Пыгамберимиз саллаллаху алейхи веселлем  өйүмизиң ёкаркы гатына чыкмага разылык билдирди. Өйүмизе башда гирәен бадына мен:

    -Гириң, хош гелдиңиз Я Ресул Алла! Бизиң пакырханамыздыр-диенимде:

    -Эй, Эба Эйюп, бизе бир ятар ялы ер тайынла, бираз дынч алалы, гаты ядадык-дийди. Мен деррев айдышы ялы этдим-де:

    -Гечиң, Я Ресул Алла! Алла җелле ве Ала Хезретлери сизе рахатлык хем берекет берсин-дийдим-де гайтдым.

    Ене-де Эбу Эйюп Хезретлери шейле гүррүң берйәр: Небиййу Фахры-Әлем Серверимизиң өйүмизе гелен илкинҗи гиҗеси бизиң ёкардакы яшан отагымызда дуран тулум йыкылып, ичиндәки сув дөкүлипди. Умми Эйюп икимиз деррев үстүки эгинбашларымызы чыкарып, дөкүлен сувлары сүпүрип, ашак акмаз ялы этдик.

* * * * * * * * * * * * * *

      Умуман Хатемул-Энбия саллаллаху алейхи веселлем Серверимизиң гелмеги биле Мединейи-Мүневверәниң халкы  эбедилик багт нуруна гарк болупдылар. Ватанындан айра дүшен гамгын Мухаҗирлериң гүйҗүне-гүйч, кувватына-кувват гошулып, бегенчден яңа аглашярдылар. Ресулы Кибрия Серверимиз-саллаллаху алейхи веселлем Эбу Эйюп разыяллаху анхуның өйүнде галан еди айының ичинде Эсхабы-Кирамдан үч-дөрт киши эллерине яраг алып, гезекли-гезегине, гиҗеден-гиҗе нобатчылык эдип, Серверимизиң ховпсузлыгыны үпҗүн эдипдилер. (Разыяллаху анхум эҗмаын).

     Энес разыяллаху анх шейле гүррүң берйәр: Ресул Алла саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз Мединә гирен гүнүндәки ялы овадан, нурлы, сөйги хем мәхир-мухаббетден долы гүни хенизе ченли гөрмәндим. Пыгамберимизиң өлен гүнүндәки ялы, гараңкы хем мәхнетли гүни-де гөрмәндим.

    Хезрети Мухаммет Мустафа саллаллаху Тагала алейхи веселлем Серверимиз Эбу Эйюп разыяллаху анхуның өйүне гелен вагты Яхудилериң баштутаны хем мешхур алым Абдулла бин Селам Пыгамбер Серверимизиң йүзүне дыкгат билен середип: «Аллаха касам эдйәрин, бу йүз яланчының йүзи дәлдир» дийип, мусулман болуп, Җеннет билен бушланан сахабаларың арасында орун аляр.

     «Сирети ибни Хишам»атлы китапда роваят эдилишине гөрә, Абдуллах ибни Селам Ресул Алла саллаллаху алейхи веселлемиң мүбәрек ады  хем сыпаты хакында окапдыр. Абдуллах бин Селам Пыгамберимизден Төвратдан кәбир соваллары сораяр ве «Муңа диңе Хак Пыгамбер догры җогап берип билер» дийип, келимейи-шехадет гетирип, мусулман  боляр. Бир гезек Абдуллах бин Селам Пыгамбер Серверимизе:

      -Я Ресул Алла! Яхудилер тайпасы төхметчи хем яланчы бир миллетдир. Олар эртеки гүн мениң мусулман боландыгымы эшитселер, үстүмден төхмет дашларыны ягдырмага башларлар. Шо себәпден мениң мусулман боланымы гой олар сизден эшитсинлер-диййәр. Ресул Алла саллаллаху алейхи веселлем Яхудилери чагырып олара:

      -Эй, Яхуди җемагаты! Сиз мениң Аллах тарапындан гөндерилен Пыгамбердигими өрән говы билйәрсиңиз! Хак дин биле гелдим, мусулман болуң-дийип, бу сөзүни үч гезек гайталаяр. Шонда Яхудилер: «Биз сениң Пыгамбердигиңи билмейәрис» диенлеринде, Пыгамбер саллаллаху алейхи веселлем олара:

   -Сизиң ичиңизде Абдуллах бин Селам диен бири болмалы. Ол нәхили киши, оңа баха берип билҗегиңиз бармы?-диенде, Яхудилер:

  -О бизиң хайырлымызың хайырлы оглудыр. Онуң өзи-де, атасы-да иң мертебелимиз хем алымымыздыр диенлеринде: Пыгамберимиз саллаллаху алейхи веселлем олара шейле сораг берйәр:

 -Эгер-де Абдуллах бин Селам мусулман болан болса, сиз нәме диерсиңиз? Яхудилер:

   -Ёк, Абдуллах хич хачан мусулман болмаз-дийип, бу совалың җогабыны үч гезек текрарлаярлар. Соңра Ресулы-Экрем саллаллаху Тагала алейхи веселлем Серверимиз Абдулла ибни Селамы чагыранда ол: Эшхеду эллә иләхә иллаллаху ве эшхеду эннеке Ресулуллаху дийип, орта чыкяр. Яхудилер:

      -Сен ялан сөзлейәрсиң, сен эрбедиң оглы эрбетсиң. Муңа Абдулла бин Селам:

      -Я Ресул Алла! Ине, мениң горкян задым-диййәр. Ресул Алла саллаллаху алейхи веселлем яхудилере гитмеги эмр эдйәр. (Сахых-Бухары. Теҗриди Сарых терҗ. 10/118).

* * * * * * * * * * * * * *

    Эсхабы Кирам Пыгамбер саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз үчин хер гүн Эбу Эйюп разыяллаху анхуның өйүне гезекли-гезегине сачак гетирйәрдилер. Бу хакда Зейд ибни Сабит разыяллаху анху шейле гүррүң берйәр: «Серверимиз Эбу Эйюбың өйүне геленде, мен илкинҗилериң хатарында нахар гетирипдим. Сачакда чөрек, сув, месге барды. Булары энем иберипди. Халк арасында ол Умми Сулейме-ки Румейса ады билен таналярды. Пыгамберимиз Эсхабы-Кирам билен билеликде ийип-ичдилер. Соң болса маңа: «Аллах саңа берекет ыхсан этсин»-дийип, дога этди. Мениңкиден соң Сад ибни Убаде разыяллаху анхуның сачагы гелди. Сачакда чорба хем эт барды. Эбу Эйюп Эл-Энсары-да шейле гүррүң берйәр: Пыгамбер Серверимизиң өңүнден нахар әкидиленден соң, онуң мүбәрек бармакларының деген ерлерини теберрук хөкмүнде Умми Эйюп икимиз эллеримиз билен сырып ялардык.

    Гепиң гысгасы, Пыгамбер Серверимизиң гапысының өңүне гелйән сачакларың ызы үзүлмейәрди. Бу хадыса тә Пыгамбер Серверимизиң Эбу Эйюбың өйүнден өз Ханейи-Сеадетлерине (шерепли өйүне) гөчйәнчә ызгыдерли довам эдйәр. Эбу Эйюбың өйүне гелип-гидйәнлер шейле бир кәнди велин хат-да, Пыгамбер алейхыс саламың хузурына нобата гарашып, гирмели болярды. Төверекдәки тире-тайпалар топлум-топлум болуп, Ысламы кабул эдйәрдилер.

    Ресулы-Экрем саллаллаху алейхи веселлем Эбу Эйюп разыяллаху анхуның өйүнде галан еди айының ичинде мүбәрек дүесиниң илки Мединә гелип чөкен ериниң төвереклерини сатын алып, месҗидиң бинасының дүйбүни тутмага гиришйәр. Месҗиди-Шерифиң гурлушыгы тамам болянча  намаз вагты ниреде болса, шо ерде хем кылярдылар. Кәте Эбу Эйюбың өйүнде-де намаз кылынян вагтлары болярды. Месҗиди-Шерифиң гурлушыгы билен бир хатарда Эзваҗы-Тахиратың (Пыгамбер алейхыс саламың аялларының) арамгәхлериниң гурлушыгы-да довам эдйәрди. Месҗиди-Шерифиң гурлушыгында Пыгамбер Серверимизиң өзи мүбәрек эллери билен керпич ве бейлеки герекли затлар дашаярды.