Эбу Эйюбың эндишеси (аладасы)
Бир Хадиси-Шерифде шейле буйрулыпдыр: «Дүнйәде сизиң эден амалларыңыз озалы билен сизиң ковум-гарындашларыңызың, дост-ярларыңызың арасындакы өлүлере билдирилер. Эгер амалыңыз ягшы болса, өлүлер бегенерлер, яман болса, гама батарлар-да, Хак Тагала йүзленип: «Эй, Реббимиз, бизи догры ёла салышың ялы, бизиң ызымыздакы галанлары-да догры ёла салавери» дийип, дога эдерлер. Башга бир Хадиси-Шерифде болса, шейле буйруляр: «Эй, умматым! Өлүлериңизиң эрбет амалларыны ятлап, олары биынҗалык этмәң. Чүнки габырларында ятан өли достларыңыза сизиңем амалларыңыз билдирилер». Бу Хадиси-Шерифлери гүррүң берйән адамдан шол вагыз меҗлисинде досты билен отуран Эбу Эйюп разыяллаху анху:
-Эй, алым сен бу сөзлери киме гүррүң берйәң?-дийип сораяр.
-Мен-ә муны сизе гүррүң берйән-диенде, Эбу Эйюп шейле мынаҗат эдйәр: «Эй, Реббим! Мен менден өң арадан чыкан эзиз достларым Убаде бин Самит биле Сад бин Убаде дагының янында эден амалым үчин мени Рысва этмәвери» диййәр хем өзүнден гидйәр. Вагызхон Эбу Эйюба:
-Аллах Зүлҗелал Хезретлери бир гулуны сөйдүми онуң дүнйәде хем ахыръетде айыпларыны өртүп, оны салых амаллары билен хорматлы кылар-дийип, гөвүнлик берип дердини еңлетмәге чалышыпдыр. Эбу Эйюп Хезретлериниң эндишеси биз мөмүнлер үчин нусга аларлыкдыр.
* * * * * * * * * * * *
Эсхаби-Кирамдан Эбуд-Дерда разыяллаху анху шейле дога эдер экени: «Эй, Реббим! Мен эртир магшар халкының ичинде, Пыгамберлер хем Пыгамберимизиң, Эсхаби-Кирамың, уламалардыр-салыхларың, шейледе эзиз гардашым хем достум Абдуллах ибни Реваханың өңүнде рысва болмакдан сыгынып, Саңа ялбарярын» дийип, ныяз эдерди. «Оңа Аллахдан горк дийленде, гүнә иши хас көп этмәге чалшар. Шейлеликде, җәхеннеме етишер. О хакыкатдан-да эрбет бир ердир». («Бакара» сүреси, 206-нҗы аят). Ибни Месуд Хезретлери:
-Бир кимсә «Аллахдан горк» дийленде, терсине, «сен ишиң биле бол» дийип, рет этсе, о киши Аллахың хузурында иң улы гүнәлериң бирини этдиги болар, дийипдир. Шу ерде бир мысал гетирелиң: Омар ибнул Хаттап разыяллаху анхуве «Аллахдан горк» дийленде, йүзүни ере берип, Алладан горкяндыгыны херекети билен мәлим эдер экени. (Рухул беян 1/220)
* * * * * * * * * * * * * * * *
Бир гүн Эбу Эйюп Эл-Энсары разыяллаху анху Месҗиди-Шерифи Небевиден бир мынапыгы аягындан тутуп, дашарык зыңяр. Бейлеки бирини-де уруп, месҗитден чыкарып ковяр. Ене бир гүн Месҗиди-Шерифи Небевиде мынапыклар үйшүп, мусулманларың нәме геп геплешендиклерини диңлейән вагтлары Пыгамбер Серверимиз саллаллаху алейхи веселлем Месҗиди-Шерифә гирип, мынапыкларың сем боландыкларыны гөрйәр-де:
-Бу адамлары месҗитден чыкарың,-дийип, эмр эдйәр. Гайда-гаймалашыгың ичинде Эбу Эйюп Эл-Энсары разыяллаху анху еринден туруп, Амр ибнул Кайс атлы мынапыгы сүйрәп, месҗитден чыкаран-да, ол мынапык:
-Эй, Эбу Эйюп, мени Салебениң харманындан чыкаряңмы?-диййәр. (Онуң бейле диймеги Месҗиди-Шерифиң өңки ер эеси Бени Салебениң ери боландыгы үчинди). Барыбир Эбу Эйюп оны диңлемән, Рафи бин Ведиа атлы башга бир мынапыга-да бир юмрук берип, месҗитден чыкаряр.