Эбу Эйюбың пикириче җихады терк этмек хеләкчиликдир

Başy » ПЫГАМБЕРИМИЗИ МЫХМАН АЛАН САХАБА » Эбу Эйюбың пикириче җихады терк этмек хеләкчиликдир

   Эбу Эйюп разыяллаху анхуның пикирине гөрә, Аллах ёлунда җихады довам этмек хер бир мусулман үчин хөкманы зерурлыкдыр. Чүнки бу Аллахың эмри, Пыгамбер алейхыс саламың сүннетидир. Хак Тагала Хезретлери Куръаны-Керимиң Бакара сүресиниң 195-нҗи аятында җихаде айратын әхмиет берип, шейле буйряр: «Эй, мөмүнлер! Малыңызың бир мукдарыны Алла Тагаланың ёлуна сарп эдиң! Себәби җихад үчин малыңызы сарп этмәге гысганмаң. Нетиҗеде, небсиңизи ховпуң гырасына элтмәң. Мәтәч бенделере хайыр-ыхсан эдиң. Чүнки Алла Тагала хайыр-ыхсан эден гулларыны сөер». Мунуң өзи сөвешлерде герекли болан  яраглары, мүҗәхидлериң ийҗеклери сизиң бойнуңызадыр. Бу хусусда гысыклык этсеңиз, душманларыңыз сизи еңер, малыңызың, җаныңызың хеләк болмагына себәп боларсыңыз диймекдир.

  Тефсир китапларында беян эдилмегине гөрә, Эбу Эйюп разыяллаху анху шейле гүррүң берйәр: «Бир гүн Ресул Алладан гизлин кәбир сахабалар билен: «Ай, Худая шүкүр, инди Ыслам кувватланды. Көмеклер хер тарапдан гелип дур. Биз индиден бейләк җихәди ташлап, малымызың башында болуп, баг-бакҗаларымыза серенҗам берсек, өзүмиз үчин хас говы болар» диен нетиҗә гелдик. Бизиң уруш этмән, җихәди терк этмек ялы ярамаз пикирлеримизи рет эдип, Алла Тагала бу хакда аят индирди. Ёкардакы аят иненден соң, Эбу Эйюп Эл-Энсары разыяллаху анху Пыгамбер Серверимиз саллаллаху алейхи веселлем яшаярка-да, өлүминден соңам дин үчин сөвешлерде өң хатарда болупдыр. Хезрети Эбу Бекир, Хезрети Омар, Хезрети Осман, Хезрети Алы разыяллаху анхум дагыларың дөвүрлеринде-де Ысламың ыззаты, Мухаммедиң умматының саламаты үчин җаныны гайгырман сөвешип, иң соңунда-да Константинийе-Стамбул чакнышыгында шехит эдилйәр. Онуң Стамбулдакы мүбәрек габры-шерифи бүтин дүнйәниң мусулманларының зыяратгәхине өврүлди.

* * * * * * * * * * * * * *

  Эбу Эйюп Эл-Энсары разыяллаху анху Пыгамбер Серверимиз саллаллаху алейхи веселлемиң заманасындакы йүзе чыкан Бедирде, Ухудда, Хендекде, Худайбиеде, Хайбар сөвешинде, Мекге фетхинде, Хунейнде Мүҗәхидлериң арасында сөвешди. Ол хат-да Ресулы-Экрем саллаллаху алейхи веселлем дүнйәден өтенден соңам өмрүниң ахырына ченли Алла ёлунда сөвешип, Стамбулда шехитлик мертебесине улашды. Чүнки керемли Хак Тагала Хезретлери Куръаны-Керимде мөмүнлере хытап эдип шейле буюряр: «Эй, мөмүнлер, исле кейпли, исле кейпсиз болуң, малыңызы, җаныңызы гайгырман Алла ёлунда сөвешиң. Душманларыңыз билен чарпышың. Билсеңиз Алланың хакына сөвешмек сиз үчин өрән хайырлыдыр» («Тоба» сүреси, 41-нҗи аят). Ине, Эбу Эйюп Эл-Энсары шу аяты-кериме иненден соң ниетини җихәде багламагы йүрегине дүвүп, бүтин өмрүни Алла ёлунда сөвешмәге башлапды. Себәби җихәдиң согабы сизе дегишлидир. Мал-гара, аял-эбтат билен рахатлыкда өмүр сүрмек вагтлайындыр. Җихәдиң согабы ахыръетде сениң үчин тайярланан рахатлык хемишеликдир хем бакылыкдыр. Шонуң үчин,  эй мөмүнлер, ярагларыңыз көп болсун, аз болсун, аял оглан-ушагыңыз болсун болмасын, пыяда я  атлы болуң, яшыңыз-гаррыңыз, байыңыз-гарыбыңыз, гараз хеммәңиз хич хили икирҗиңленмән, Алла ёлунда җихәд эдиң. Бу сизиң үчин өрән хайырлыдыр. «Өзлерине китап ибериленлерден Аллаха, ахыръет гүнүне ынанмаян, Аллахың Пыгамбериниң харам эден затларыны танамаян, хак динини дин хөкмүнде кабул этмейән кимселер биле, хор-зар болуп, тә өз эллери биле бермели пайларыны берйәнчәлер сөвешиң» («Тоба» сүреси, 20-нҗи аят). Ине, шу аяты җелилелери халыс йүрекден тассык эден Эбу Эйюп Эл-Энсары разыяллаху анхуның якын достларының бири Мыкдад бин Эсвед разыяллаху анхума «Биз, иман гетиренлер Алла ёлунда җихәд этмек үчин шу дүнйәдәки вагтлайын яшайшы, онуң угрунда бермеги карар эден ынсанлардырыс» диййәр. Эбу Эйюп Эл-Энсары разыяллаху анхуның җихад хусусындакы роваят эден бир Хадиси-Шерифинде шейле буйруляр: «Ким Алла ёлунда җихәд этмән, «Кәшкә менем мүжәхидлерден болсадым, диен умыт көңлүнде болман өләйсе, мынапыклыкдан пай алып өленлерден болар». Башга бир Хадиси-Шерифде болса, шейле буйруляр: «Аллахың дергәхинде йүз дереҗелик бир мертебе ве макам бардыр ки, олар диңе халыс йүрекден Алла ёлунда җихәд эден мөмүнлер үчин тайярланандыр. Ол дереҗелериң гиңишлиги ер билен гөгүң арасындан хем гиңишдир». 

   Хазин тефсиринде Мүҗәхид рахметуллахи алейхиден шейле вака накыл эдилйәр: Эбу Эйюп разыяллаху анху Бедир сөвешинде ве бейлеки сөвешлерде хемише Ресул Аллахың янындан айрылмаяндыгы үчин оңа:

  -Эй, Эба Эйюп! Нәме себәпден өзүңи җихәде багыш этдиң?- диенлеринде, шу җогабы берйәр: «Мен Куръаны-Керимде: «Сиз ислендик ягдайыңызда-да сөвешмекден ызда галмаң» диен ылахы перманы оканымдан соң, җихәди терк этмек барада асла пикир хем этмедим.