Догрулыгың тымсалы

САГД ИБНИ МУАЗ

разыяллаху анху

 

    Ынсан мертебели ярадылан барлыкдыр, чүнки онуң өзүнде ярадылыш нуры, Ыслам бардыр. Ол өзүни горамак үчин хер дайым хем небси билен, хем шейтан билен дартышяндыр.

    Багтыярлык заманасында, өзүндәки оваза гулак асып, Ыслам ныгматы биле шерепленен эсхабы-кирам, дурмушларында улы өврүлшик гечирип, гөкдәки йылдызлар ялы парлап, ынсанъете ёлбелет болярдылар. Оларың мусулман болушы, Сөйгүли Пыгамберимизе табынлыгы ве сөйгүлери, батыргайлыклары хем гахрыманчылыклары бизе адамкәрчилигиң иң белент нусгаларыны гөркезйәр. Ине, шол мертебели ынсанларың бири-де Сагд ибни Муаз разыяллаху анхудыр.

     Ол өмрүниң отуз биринҗи йылы мусулман болды. Отуз единҗи йылын-да шехит болуп, ахыръете гөч эйледи. Ол Җеннетул Бакы габрыстанында депин эдилди.

   Сагд ибни Муаз миладының 590-нҗы йылында Мединеде догулды. 627-нҗи йылда-да Хендек сөвешинде атылан ок зерарлы ганы дурман шехит болды. Онуң өмри өрән гысга довам эдипди. Муңа серетмезден шол гысга өмүр Аллах ве Ресулына болан сөйги билен доп-долы гечипди. Ол малыны, җаныны пида эдип, өмрүни берекетлендирипди.

   Сагд ибни Муаз разыяллаху анху Эвс кабыласының (тиресиниң) баштутаныды Мухаҗирлериң арасында Эбу Бекир разыяллаху анхуның нәхили орны бар болса, Энсары сахабаларың арасында онуң хем орны шол дереҗедеди. Лакамы (күнъеси) Эбу Амрдыр. Ол Мусаб ибни Умейриң себәп болмагы билен мусулман болды. Онуң Ыслама гирмеси өрән әхмиетлиди. Чүнки бүтин Эвс кабыласы онуң билен Ыслама гирипди. Онуң Ыслама гириши шейледир:

   Ресул Экрем саллаллаху алейхи веселлем мусулман боландыгы үчин хиҗретден озал Мусаб ибни Умейр разыяллаху анхуны Мединә иберди. Умейр разыяллаху анху Эсад ибн Зураре разыяллаху анхуның өйүнде вагыз эдип, Ысламы дүшүндирмәге гиришди. Ол Куръан аятларыны хем окаяр, хем окадярды. Шейдибем, төверегини Ысламың нуры билен айдыңлатмага чалышярды. Муны эшиден Сагд Эсад дайзасының оглы боландыгы үчин өзи үстлерине барман Усеййид ибни Хузайры иберип, оларың максатларының нәмедигини аныкламак ислейәр. Усеййид барып:

   -Сизиң эдйәниңиз нәме? Алдап, бир топар ынсанлары ёлдан аздырярсыңыз-диен хайбатыны, Мусаб разыяллаху анху совукганлык билен гаршылап, оңа Ысламы дүшүндирйәр ве азрак Куръан окаяр.

   Куръаны-Азымушшәниң гаршысында калбында иман нуры парлан Усеййид:

   -Гөр, нәхили гөзел зат! Бу дине гирмек үчин  нәме этмели?-дийип сорады. Мусаб ибни Умейр разыяллаху анху оңа Ысламы дүшүндирди. О-да келимейи-шехадет гетирип, мусулман болды. Ыз янындан болса:

   -Мен барып, Сагды сизиң яныңыза иберейин. Эгер-де ол мусулман болайса, онда бу җелагайда мусулман болмадык хич кимсе галмаз-дийип, ылгап-ылгап, Сагдың янына уграды.

   Сагд ибни Муаз разыяллаху анху гахар билен гелип, өй эесине гахар билен хемле атды:

   -Эй, Эсад! Эгер сениң билен арамызда гарындашлык гатнашыгы болмасады, тирәмизиң арасына сокан ишлериңе сабыр этмездим.

    Мусаб разыяллаху анху оңа-да совукганлык билен:

   -Сиз бираз көшешиң, отурың, сөзүми диңләң. Эгер халасаңыз кабул эдерсиңиз, ёк, халамасаңыз исләниңиз-дийип, Ысламы дүшүндирди ве бир мукдар Куръан окады. Хениз Куръаны-Керим окалып дурка, йүзүнде Ыслам нуры парлан Сагд ибни Муаз разыяллаху анху:

   -Сиз бу дине гирениңизде нәме эдйәрсиңиз?-дийип сорады. Мусаб разыяллаху анху дүшүндирди ве Сагд разыяллаху анху келимейи-шехадет гетирип, Ыслам биле шерепленди.

   Өзүни Аллах ве Ресулына багыш эден Сагд разыяллаху анху эден хер ишини долулыгына этмәге чалышярды. Онуң ыбадаты догрусында «Гүнйе» атлы эсерде, өзүниң шейле гүррүң беренлиги накыл эдилйәр: «Дүнйә ишлеринден нәмедир бир зады ядыма салып, намаз оканым асла ядыма дүшмейәр»

    Сагд Бедир ве Ухут сөвешлерине гатнашды. Онуң Бедир гүни сөвеше җошгунлы чагырышындан Пыгамбер Серверимиз саллаллаху алейхи веселлем өрән хошал болупды. Онуң гуҗур-гайраты, гахрыманчылыгы, халыс ниетлилиги, мухаббети айдян сөзлеринден ач-ачан гөрнүп дурды. Сөйгүли Пыгамберимиз Бедир гүни яранлары билен пикир алшып, Энсары сахабаларың-да нәхили пикириниң бардыгыны билмек иследи. Шонда Сагд ибни Муаз разыяллаху анху еринден туруп, шейле дийди:

   -Эй, Ресулаллах! Биз саңа ынандык! Тарафи-Бариден (Алла Тагаладан) бизе гетирен Куръаның хакдыгыны тассыкладык. Саңа табын болмак хем боюн эгмек үчин әхди-пейман эйледик. Ислейшиң ялы херекет эт. Биз сениң билен  биледирис. Сени гөндерен Аллахың хакы үчин, эгер деңизе гирсең, сениң билен биле гирерис. Биз душмана гаршы дурмакдан чекинмерис. Урушда әхде вепалы болмагы, догрулык гөркезмеги билйәрис. Душман билен гарпышанымызда сени шат этҗек вакаларың энсарылар җемагатының арасында дөреҗекдигине ынанярыс. Йөриң, бизиң билен, душманың үстүне, эй, Ресулаллах!  

   Парасатлы Сагд разыяллаху анхуның бу сөзлери Ресулаллахың гөврүмини гиңелтди.

    Сөйгүли Пыгамберимиз оны өлҗек боланда гуҗаклады ве:

   -Аллахым! Бу киши Сениң ёлуңда, Сениң разылыгың үчин җихад этди. Ресулыңы тассык этди. Оңа аңсатлык ыхсан эйле!-дийип, дога этди. Ол  өленде-де башуҗында дуруп:

   -Эй, Эбу Амр! Сен рейислериң иң говусыдың. Аллах саңа иң хайырлы гаршылык берсин! Аллаха берен сөзүңи ерине етирдиң. Аллах-да саңа вада эденини берҗекдир-дийди.

    Ене-де бир хадысы-шерифде шейле дийилйәр: «Сагд ибни Муазың өлүми себәпли Рахманың Аршы сарсгын тапды».

    Онуң өлүми хакында Ресулы Экрем саллаллаху алейхи веселлем Серверимизе Җебрайыл алейхис салам гелип, шейле хабар берди: «Эй, Мухаммет! О, салых кимсе кимдирки, онуң рухуның ёкары чыкмасы үчин асман гапылары ачылды ве онуң гелмеги биле Рахманың Аршы титреди».

   Алла Тагала бизиң амалларымыза серетҗекдир. Шоңа гөрә, азу-көп, динде халыс Алла болмалыдырыс. Көңүллеримизи Аллах ве Ресулына баглап, ягшы ахлаклы ынсанлар болуп өмүр сүрмелидирис.

   Реббимизден Сагд ибни Муаз разыяллаху анху ялы догрулыгың хем гуҗур-гайратлылыгың нусгасы болуп яшамагы ве онуң шепагатларына мынасып болмагы дилег эдйәрис. Әмин.