АБДУЛЛАХ ИБНИ РЕВАХА

Başy » САХАБАЛАР » АБДУЛЛАХ ИБНИ РЕВАХА

Ресулаллахың шахыры

АБДУЛЛАХ ИБНИ РЕВАХА

разыяллаху анху

       

     Абдуллах ибни Реваха разыяллаху анху «Ресулаллахың Шахыры» ады билен мешхурдыр. Ол Хазреч кабыласындан болуп, биринҗи ве икинҗи Акаба бейгатларына гатнашды. Ол Хазреч огулларыны Ысламы дүшүндирмәге ве олары бейгат этмәге, ягны Пыгамбери гораҗакдыкларына әхт этмәге тайярлады. Сөйгүли Пыгамберимиз оны Микдад ибни Эсвед билен доган этди.

    Ол Ысламың Мединә гөчмегинде ве Неби саллаллаху алейхи веселлемиң хиҗретиниң тайярланмасында улы хызматлар битирди. Куба месҗидиниң гурлушыгында ишледи ве ядан сахабалара шыгыр окап берип, оларың ядавлыгыны гидирди. Ол гүррүңлериниң көп бөлегини шыгыр билен аңладарды.

    Худайбейие әхтлешмесинден соңра сөйгүли Пыгамберимизиң дүесиниң овсарыны тутан ибни Реваха разыяллаху анху Мекгейи-Мүкерремә гириленде шу шыгры окаярды:

 

                    Эй, капырлар, чекилиң Пыгамбериң ёлундан,

                    Себәп Хак Тагала оңа гөндерди Куръан.

                    Хер хайыр, хер ягшылык бар, онуң дининде,

                    Иң хайырлы өлүмдир, бу дин үчин өлмек-де...

 

   Кәбейи Муаззама тогап эдилип йөркә, гошгы окап дуран ибни Реваханың болшуна гахарланан Хезрети Омар разыяллаху анху:

   -Эй, ибни Реваха! Сен Ресулаллахың хузурында хем Хареми-Шерифде нәдип гошгы окап билйәң?-дийди. Шонда Пыгамберимиз саллаллаху алейхи веселлем Хезрети Омара:

  -Эй, Омар, оңа пәсгел берме! Аллаха касам эдйәрин ки, онуң сөзлери мүшрүклере ок ягмырындан-да бетер тәсирлидир. Эй, ибни Реваха, довам эт-дийди.

    Хезрети Омар разыяллаху анху гайдып оңа хич зат диймеди. Ибни Реваха дуйгуларыны шыгыр билен беян эдйәрди. Сөйгүли Пыгамберимиз оңа:

   -Аллахдан башга ылах ёкдур. Бир болан Одур. Вадасыны хакыката өврен Одур дий-дийди. Ибни Реваха-да:

 

                     Аллаху Тагаладан ёкдур башга ылах,

                     Ёкдур онуң шәриги, лә илахә иллаллах,

                     Одур мусулманларың эсгерлерни гүйчли эден,

                     Одур капырларың гүйҗүн бир зарбада хич эден-

 

дийип, довам этди.

    Шыгырлары ялы, сөвешдәки гахрыманчылыгы, гарадан гайтмазлыгы билен мешхур болан Абдуллах ибни Реваха разыяллаху анху дүнйәниң малы-мүлкүне гадыр гоймазды. Аллах ве Ресулының эмирлерини ерине етирмек үчин өлүми хич хасаплаян ибни Реваха гөйә өлүме ашык болан ялыды. «Эй, небис, эгер өлдүрилмесең өлерсиң» диен сөз онуң шыгарыды.

   Ол Бедир, Ухуд, Хендек ве Хайбар сөвешлерине гатнашып, Мутъе сөвешинде баш гошунбашылык везипәни ерине етирйәр. Ики йүз мүң Византия гошунының гаршысында умытсызлыга дүшен Ыслам мүҗәхидлерине шейле сөзлер билен теселли берди.

   -Эй, ковмум! Биз хич хачан душманларымыз биле сөвешенимизде санымызың көплүк эден ери ёкдур. Биз диңе мертебәмизи бейгелден Ыслам үчин сөвешдик. Ханы, өңе йигитлер! Я газы боларыс я-да шехит.

 

*************

     Ибни Реваха разыяллаху анху мерт хем совукганлыды. Бир сөвешде бармагына гылыч дегип, салланып дурды. Гопҗак болуп дуран бармак гылыч урмасына пәсгел берйәрди. Ол атындан дүшүп, бармагыны аягының ашагына гоюп:

   -Сен диңе ганаян бир бармак дәлми? Сен бу дерде диңе Алла ёлунда учрадың-дийип, гопарып гойберди. Ол хемише небси билен сөвешерди. Ол бир гезек небсине шейле дийди:

 

                     Эй, небсим, маңа боюн эгерсиң элбетде,

                     Бу гүн шехит болҗагыма, касам эдйән сөвешде.

                     Я-ха сен өз өзүңден разы боларсың маңа,

                     Я-да кабул этдирерин зорлук билен мен саңа.

 

   Сирияда Белка топракларында сөвеш довам эдип дурка, Мединеде Ресулы Экрем саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз сахабалары билен отырды. Бирденкә сөйгүли Пыгамберимиз сесини кесип, гөзлерини юмды. Эсли салымдан соң, гөзлерини ачып:

   -Байдагы Зейд бин Харисе алды. Ол тә шехит болянча сөвешди-дийди. Бир мүддет ене-де дымды ве:

   -Соңра оны Абдуллах алды. О-да шехит болянча сөвешди-дийди. Узак вагтлап дымандан соңра болса:

   -Олар Җеннеде мениң яныма иберилдилер-дийди.

   Нәхили мертебели бир ёлагчылык?!

   Олар сөвеше-де билеликде гидипдирлер. Җеннеде-де билеликде гитдилер.

   Керемли Хакың бизи-де онуң ялы батыр хем гахрыман эйлемесини, җеннетде гөрүшдирмесини ве шепагатларына мынасып болмагы ныяз эдерис. Әмин.