Аллахың гылыҗы

ХАЛИД ИБНИ ВЕЛИД

разыяллаху анху

     Халид ибни Велид разыяллаху анху «Сейфуллах - Аллахың гылыҗы» диен ат билен мешхур болан гахрыман... Ол Ысламдан өңки яшайшыны дурмуш хасапламаян бир йигит... Хиҗриниң 8-нҗи йылында, милады йыл хасабының 630-нҗы йылында мусулман болан Хезрети Халид разыяллаху анхуның Ыслама гириши шейледир:

    Бедир есирлериниң арасында болан доганы Велид фидъе берлип, Мекгә геленде мусулман боляр. Ол Ыслам дини боюнча яшап билмек үчин Мединә гидйәр. Велид Ресулаллах саллаллаху алейхи веселлемиң хузурында болмагың леззетини ве онуң меҗлисиниң гөвхер гөзелликлерини Халиде кәте-кәте хатлар язып, оны Ыслама салмак үчин элинден геленини эдерди.

     Бир гүн Әлемлериң Сервери саллаллаху алейхи веселлем Велиде:

   -Халид ниреде? Онуң ялы гахрыманың Ысламыети танамазлыгы, билмезлиги болмаз. Кәшгә ол әхли гуҗур-гайратыны, гахрыманчылыгыны мүшрүклере гаршы гөркезседи-дийди. Бу хабары эшиден Халидиң калбында тәзе дине мейил дөрәп башлаяр. Умра ниети билен хаҗ этмәге баран доганы Велид оны өйүнде тапмансоң, оңа шейле мазмунлы хат гоюп гайдяр: «... көп пурсатлары элден гидердиң. Эмма мундан артык гиҗикме».

    Халид шу хаты окап, Ыслама гирмели диен карара гелйәр. Ол Осман ибни Талха, Амр ибни Ас билен билеликде Мекгеден Мединә барярлар. Серверимиз саллаллаху алейхи веселлем олары нур сачян йылгырышлар билен гаршылап, сахабаларына:

   -Мекге сизе иң сайлантгыларыны пешгеш берди-диййәр. Шол вагт Халид Пыгамберимизиң хузурында келимейи-шехадет гетирип, Ыслам билен шерепленйәр. Пыгамбер Серверимиз: «Саңа хидаят берен Аллаха хамд болсун» дийип, шүкүр эдйәр.

    Халид разыяллаху анху гүнәлериниң гечилмегини сорап, Пыгамберимиз саллаллаху алейхи веселлемден Аллаха дога этмегини хайыш эденде, Мерхемет хем Рахмет Пыгамбери Серверимиз:

   -Аллах ысламыетден озал эдилен гүнәлери сылар-диййәр. Халид дүнйә яңы гелен ялы бегенҗинден он ики сүңңи еңлейәр.

    Халид ибни Велид разыяллаху анху Ыслам гахрыманы хөкмүнде илкинҗи гезек Муте сөвешине гатнашды. Ол гүн онуң элинде докуз гылыч бөлек-бөлек болды. Υч мүң Ыслам эсгери билен йүз мүң Рум гошуныны бозгунчылыга учратды. Онуң гахрыманчылыкларыны эдил гөзүниң өңүнде ялы гөрен сөйгүли Пыгамберимиз Метҗитде сахабалары билен отырка:

  -Ине, байдагы Зейд алды, шехит болды. Соң Җафер ибни Эбу Талып алды, о-да шехит болды. Бу гезек Абдуллах ибни Реваха алды, о-да шехит болды. Υчүси-де Җеннете гирди-дийди. Мүбәрек гөзлеринден хүнҗи дәнелери ялы гөзяшларыны акдырып, ене-де:

   -Байдагы Аллахың гылыҗындан бир гылыч алды, ахыры Алла мүҗәхитлере еңиши миессер этди-дийип, бушлук берди. Хезрети Халиде хем шу вака мынасыбетли: «Сейфуллах - Аллахың гылыҗы» диен лакам берилди.

    Онуң Емамеде, Ыракда, Сирия басылып алнанда, Шамда, Бусрада, Хумусда, Ермукда гөркезен гахрыманчылыклары тайсыздыр.

    Хезрети Эбу Бекир разыяллаху анху ол хакда: «Аяллар Халид ялы бир әри догурмакдан эҗиздирлер» диен экени. Ол Бусра басылып алнанда эсгерлерине гахрыманчылыгың нусгасыны гөркезйән шейле сөзлер билен йүзленйәр:

   -Эсгерлер! Румлыларың яшайшы сөйши ялы сизиң өлүми сөййәндигиңизи билйәрин. Ине, бир элимде шеригат гылыҗы, өңүмде Мухаммет саллаллаху алейхи веселлемиң байдагы дур. Сизи Аллахың келимесини бейгелтмек үчин илахы-келиметуллаха чагырярын. Бу гүн мүҗәхидлериң «Аллах, Аллах» диен сеслери душманларың гулакларыны горкы билен долдурҗакдыр.

  Хениз яралары япылмадык беденимиң агзалары; калбымың мукаддес чырпынмасы-да, бу сөвеше гирмекде маңа пәсгелчилик дөретмейәр.

  Ханы сизи гөрейин дин арсланлары!.. Пыгамберимизиң догрулык Пыгамберидигини, динимизиң белент дереҗесини, бүтин әлемиң ынсанларына пидакәрлик билен гөркезелиң.

  Өлүмден горкманың дурмушда хич хили пейдасы ёкдур. Мен Ресулаллахы гөрен гөзлериң өлүмден горкмаҗакдыгына ынанярын. Ине мен өңи билен җанымы пида этмәге гидйәрин!..

    Хезрети Халид разыяллаху анху гечирен пурсатларының гынанҗы биле өмрүни дине хызмат этмәге багышлады.

   Хезрети Омар разыяллаху анху халыпа боланда бир хат билен Хезрети Халидиң ерине Эбу Убейде ибни Җеррахы белледи. Эсгерлериң арасында дөрән айтды-дийдини көшешдирмек ислән Хезрети Халид эсгерлерине шейле дийди:

   -Эй, газада чыканлар җемагаты! Бизиң максадымыз Аллаха берен сөзүмизде тапылмакдыр. Эмир болмак дәлдир. Мениң җанымы пида эдип шу чака ченли эден сөвешлерим эсгерлериң Эмири болмак үчин дәл-де, диңе Алланың разылыгы үчиндир.

    Душманың гөвнүне гетириши ялы, бетгүман болман, динимизиң угрунда җаныңызы пида этмегиңизи весъет эдйәрин-дийди. Ол мундан соң ынанылан гошунбашылыкда гөркезен гайратыны боюн эген бири хөкмүнде гөркезмәге чалышды.

    Хезрети Халид разыяллаху анху 642-нҗи йылда Хумусда кеселләп, дүшекде ятмалы болды. Сөвеш мейданының горкусыз гахрыманы мундан бейләк говулашмаҗагыны, өмрүниң соңкы гүнлерини яшаяндыгыны дуюп, бир хемледе аяга галып, гылыҗына даянып, иниңи җигледйән сөзлери сөзледи:

   -Нәче гылычлар элимде дөвүм-дөвүм болды. Дүшекде ятып өлмегим мени гынандыряр.

   Ресулаллах саллаллаху алейхи веселлемиң хич бир досты рахат дүшегинде өлмеди. Я сөвеш мейданларында я-да узак үлкелерде дини яйып йөркә, шехит болдулар.

  Ах, Халид!.. Ах, Халид!.. Өмри сөвеш мейданларында ат чапдыран кимсәниң соңы шейле дүшекде тамамланмалымы?-дийди. Соңра гылыҗына даянып, аз-хем догруланып, весъет этмәге башлады:

   -Өлүми гөйә сөвешде ялы аяк үстүнде гаршылаҗак. Өлемсоң атымы сөвешлерден, ховпдан хедер этмеҗек бир йигиде бериң. Атымдан хем гылыҗымдан башга хич задым ёк халда өлҗекдирин, мазарымы гылыҗым биле газың. Гахрыманлар гылыч шакырдысындан леззет алар-дийди ве титрәп, ере язылды. Ол сөвеш мейданларындакы ат кишңемелери ве гылыч шыкырдыларының сеси биле бакы-әлеме гөч этди.

    Ол ынсанларың ишләп газанып, эе болян дүнйә малындан хич зат гоймады. Ызында диңе аты билен ярагы галды. Хезрети Халид разыяллаху анху өмрүни Аллахың келимесини бейгелтмек үчин, атың аркасында еңишлерден-еңишлере ылгап гечирди. Ол ат ве гылыч сеслерине сувсап, хасрат биле соңкы демини гылыҗына даянып, аяк үстүнде табшырды.

   Реббимиз бизлере-де онуңкы ялы гахрыманчылык рухундан пай алып билмеги несип этсин. Бизлери Ысламың илерлемесинде гайратлы кылсын. Сейфуллахың шепагатына хеммәмизи лайык эйлесин. Әмин.