Ресулаллахың бибисиниң оглы ве эмишен доганы

ЭБУ СЕЛЕМЕ ИБНИ АБДУЛЕСЕД

разыяллаху анху

           Эбу Селеме ибни Абдулесед разыяллаху анху Ресулаллах саллаллаху алейхи веселлемиң бибисиниң оглы ве эмишен доганы… Машгаласы билен бирликде Ыслама илкинҗи гирен мусулманлардан... Хебешистана хем Мединә илкинҗи хиҗрет эден җепакеш йигитлерден…

    О Мекгәниң Махзумы кабыласындандыр. Чын ады Абдуллах болуп, тутулян ады Эбу Селемедир. Какасы Абдулесед, эҗеси Берре бинти  Абдулмутталыпдыр. Онуң эҗеси Ресулы Экрем саллаллаху алейхи веселлем  Серверимизиң бибиси боляр. Эбу Селеме аялы Умми Селеме билен бирликде Эркамың өйүнде ыслам биле шерепленендирлер.

   Эбу Селеме разыяллаху анху-да бейлеки сахабалар ялы Мекгели мүшриклериң зулумына дучар болды. Көп эзъетлер чекди. Әхли җебри-җепалары машгаласы билен бирликде чекди. Шонда-да иманындан дәнмеди. Аялы билен илки Хебешистана хиҗрет этди. О ерде Селеме хем Омар атлы ики оглы, Зейнепдир Дүрре атлы ики саны гызы дүнйә инди. Соңра Мединә хиҗрете ругсат эдиленде, машгаласы билен шол ере хиҗрет этди. Нәче дерди-элем  чекселер-де,  сөйгүлерини эгисмедилер. Иманы кəмил мөмүн болуп яшадылар. Аллахың ве Ресулының ёлунда пидакәрликден чекинмедилер. Ики Җаханың Гүнеши Серверимиз Мединә хиҗрет эденсоң, Эбу Селемəни энсарылардан Сад ибни Хайсеме билен доган дийип, ыглан этди.

    Эбу Селеме разыяллаху анху җахылыет дөврүнден бəри окамагы-язмагы билйəрди. Мединə хиҗрет эдип, Эсхабы Суффә окамагы-язмагы өвредйәрди. Шол себәпли кәбир эсерлерде Эсхабы-Суффәниң арасында онуң ады гечйәр.

  О, Ыслама хем ылмы биле, хем гылыҗы биле хызмат этди. Бедир хем Ухуд сөвешлеринде улы гахрыманчылыклар гөркезди. Ухуд гүни яраланды. Көп ган йитирендигине гарамаздан, сөвешден ыза галмады. Бир пурсат Ики Җаханың Гүнеши Серверимизиң янында эсхабы азалыпды. Олар ганымат (олҗа) топламак үчин дагапдылар. Айнейн атлы гечитден гечен Курайыш атлылары Серверимизи нышана алып хүҗүме гечдилер. Олар Хамраул-Эсед дийлен ере ченли гелдилер. Эбу Селеме разыяллаху анху муны эшидип гара-ганың ичинде сүйренип, Серверимизе етишип, онуң төверегинде гахрыманларча чарпышды. Сөвеш гутарып, гошун Мединә дөненде, Эбу Селеме бир ай төвереги ярасына серетди.

   Фахри-Каинат саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз Ухуд сөвешинден бир мүддет соң,  Хүвейлид  огулларының Мединә хүҗүм этмек үчин кәбир   кабылалары өҗүкдүрйәндигини эшидип, 150 адамдан ыбарат эсгери тайярлады. Гошунбашы эдип, Эбу Селемәни белледи. Оны  чагырып, байдагы табшырандан соң, шейле весъетлер этди:

   -Эй, Эбу Селеме! Сени бу бирлиге гошунбашы тайын этдим. Эсгерлери әкит. Эсед огуллары гелип саңа говушманка, оларың юрдуна гир-де, өзүң илки хүҗүм эт! Малларына эл урсаң ур, йөне әгә бол. Алла Тагаланың эмирлеринден даш чыкма. Эмриңдәки эсгерлере ягшыҗа серет.

   Эбу Селеме разыяллаху анху бу несихатлары өзүне рехбер эдинип,  хиҗретиң  4-нҗи йылында Мединеден чыкды. Онуң Ухуддакы яралары хениз долы  битмәнди. Дашындан битен ялы гөүнсе-де,  ичи сувҗарып дурды. Муңа гарамаздан Ики Җаханың Гүнеши Серверимизиң ынанан везипесини җанының бахасына дурса-да, ерине етирмелиди. Ол гошуныны Эсед огулларрының җемленен ерине, сувуң башына, Катана ченли гетирди.

    Серверимииң эмир эдиши ялы, хүҗүме гечди. О ердәки чопанлары маллары билен билеликде өз тарапларына гечирдилер. Бирнәче чопаны тутуп билмән гачырдылар. Эмма олар билип я-да билмән Ыслам гошунының  тарапына хызмат этдилер. Эсед огулларына горкы салдылар. Эбу Селемәниң  көп санлы эсгерлер биле гелендигини хабар бердилер. Шундан соң Эсед огуллары чар тарапа гачмага башладылар.

   Эбу Селеме разыяллаху анху Катан сувуның башында караргәхини гурды.  Муҗәхитлери  чар тарапа дагадып, нəме тапсалар гетлмеклерини буюрды. Көп санлы дүедир гоюнлар гетирилди. Ол олҗалары алып, Мединә гайтды. Шейлеликде, Мединә хүҗүм этмек ислейән душманың хөвүртгеси юмурылды.

   Ики Җаханың Гүнеши саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз Эбу Селемәни өрән говы гөрерди. Оңа дегерли юмушлар буйрарды. Ушейре  газадына чыканда, оны Мединеде өз ерине векил  гойды. О-да Серверимизден хич айрылмазды. Сөхбетини сыпдырмазды. Бир гүн бегенчли халда өйүне гелди. Онуң шадыянлыгы йүзүнден билдирип дурды. Аялы Умми Селеме мунуң себәбини билмек иследи. О-да “Серверимизден бир хадыс эшитдим-де, шоңа бегенйәрин”-дийди ве о хадысы накыл этди. Пыгамберимиз: «Мусулманлардан бири бела дучар болуп, “иннә лилләхи ве иннə илейхи раҗиун” дийип, соңундан «Эй, Реббим! Дучар болан бу бела-бетеримиң согабыны ыхсан эт ве мени ондан хас хайырлысына говушдыр» дийсе, Алла Тагала  онуң догасыны кабул эдер»-дийди.

     Нәхили рахат долы өмүр!.. Кысмата боюн эгмек!.. Не гөзел табынлык!.. Баша гелен белалары «Иннә лилләхи ве иннә илейхи раҗиун-Биз Аллахдан гелдик, Аллаха дөнҗекдирис» дийип, сабыр биле гаршыламак… Бу ылахы  хөкүм биле теселли тапмак… Гелишимиз ве гидишимиздәки сырлара акыл  етирмек… Ине, хакыкы гуллук!.. Реббимиз җүмләмизи хакыкы гул эйлесин… Әмин.

     Эбу Селеме разыяллаху анхуның Ухуддакы яралары Катан сапарындан гайдан-да, ене гозгап,  дешилмәге хем ачылмага башлады. Бәш ай төвереги  дүшекден турмады. Ярасы чуңлашып, шол яралар себәпли ол милады йыл хасабының 625-нҗи йылында, шехадат шерабыны (шехитлик шербетини) ичди. Аллах ондан разы болсун. Керемли Хакдан шепагатларыны ныяз эдерис. Әмин.