Хиҗрет вагтында хабар гатнадан яш сахаба

АБДУЛЛАХ ИБНИ ЭБУ БЕКИР

разыяллаху анху

    Абдуллах ибни Эбу Бекир Сыддык разыяллаху анху Ресулаллах саллаллаху алейхи веселлем Серверимизиң Мекгеден Мединə хиҗрети вагтында Севр говагында хабарлары гетирмеги ынанан йигиди... Илкинҗи мусулманлардан… Зехинли, өрəн дуйгур, башарҗаң, гайдусыз яш сахаба…

    Ол Мекгеде догулды. Какасы Эбу Бекир разыяллаху анхуның чакылыгы билен кичиҗиккə Ыслам биле шерепленди. Эҗеси Катила бинти Абдулуззадыр. Эсма разыяллаху анха билен сүйтдеш, Айша разыяллаху анха Энемиз билен болса, ата бир догандыр.

    Ол өрəн зехинли, башарҗаң огланды. Хениз кичиҗиккə Ики Җаханың Гүнеши Северимизиң Мединə хиҗретлери вагтында улы хызматлар битирди. Ресулы-Экрем саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз билен Хезрети Эбу Бекир разыяллаху анхуның Севр говагында гечирен үч гүнлериниң довамында олара дашаркы хабарлары элтип, какасының эмрлерини бирме-бир ерине етирди. Хич киме хич зат дуймага мүмкинчилик бермеди. Сыр саклады. Ол хер гиҗе Севр говагына гелип, гүндиз шəхерде болуп геченлери гүррүң берерди. Сəхер вагты янларындан айрылып, җахан ягтылянча, халкың арасына гошуларды.

    Абдуллах ибни Эбу Бекир разыяллаху анху гүндизлерине Мекгеде Курайышлыларың арасында болуп, йыгнаклары ызарлаярды. Серверимиз хакда айдылянлары топлап, олар хакында гелнен карарлары өвренерди. Мүшрүклериң гурмакчы болян хилелериниң, дузакларының əнигине-шəнигине етмəге чалышарды. Гүн батансоң болса, Севр говагына гелип, Серверимизе еке-еке хабар берерди. Гиҗəни говакда гечирип, алагараңкыда хич кесе гөрүнмəн,  Мекгə дөнерди.

   Абдуллах энтек чага дийилҗек дереҗеде яшды. Эмма ол  муңа гарамаздан өрəн мөхүм везипəни ерине етирйəрди. Ол өзүне ынанылан иши амала ашырмакда асла икирҗиңленмəн, өрəн батыргайлык билен херекет этди. Өз везипесини өрəн үстүнликли амала ашырды.

   Онуң какасының өйде бəш мүң дирхем пулы галыпды. Ол шол пулуң гылыны-гымылдатман, какасына гетирип берди. Онуң бу хызматы адының Ыслам тарыхына язылмагына себəп болды. Хезрети Айша разыяллаху анха өвей доганының бу ховплы ишдəки башарныгының онуң гүйч-кувватына, акыл-пайхасына баглыдыгыны ныгтарды.

   Абдуллах ибни Эбу Бекир разыяллаху анху Фахры-Каинат саллаллаху алейхи веселлем Серверимизиң саглык-салматлыкда Мединейи-Мүневверə етендигини гөрүп, машгаласы билен бирликде, өзи-де хиҗрет этди. Сөйгүли Пыгамберимиз оны Алы ибни  Эбу Талып билен ахыръет доганы дийип, ыглан этди. Абдуллах ашерейи-мүбашшереден (җеннет билен бушланан он сахабадан) Саид ибни Зейд разыяллаху анхуның гыз доганы Атика биле машгала  гурупды.

    Абдуллах ибни Эбу Бекир разыяллаху анху Мекгəниң фетхне гатнашды. Соңра Хунейн газадына-да гатнашды. Хунейнден гачан Сакиф ве Хевазинлериң бир ере җемленмеклерине пəсгелчилик дөретмек иследи. Оларың сыгынып баран ерлери Таиф кабыласыны габав астына алды. Бу ерде гахрыманларча чарпышып, бир окдан яраланды. Ол Мединейи-Мүневверə яралы гайдып гелди. Бир салым оңатлашан ялы болсада, ярасы ене-де ачылмага башлады.

    Хезрети Эбу Бекир разыяллаху анхуның халыпалыгының башларыды. Хиҗретиң он биринҗи йылының Шеввал (Байрам) айында ачылан бу яра соң гайдып япылмады. Гүн гечдигиче чуңлашан бу яра иң соңунда Абдуллахың шехитлигине себәп болды.  Җыназа намазыны какасы Эбу Бекир разыяллаху анху кылдырды. Габрына-да Хезрети Омар разыяллаху анху билен доганы Абдырахман ибни Эбу Бекир разыяллаху анху ерлешдирди. Ол Таиф шехитлеринден хасапланды.

    Абдуллах ибни Эбу бекир разыяллаху анху арадан чыкандан бир мүддет соңра, Хезрети Эбу Бекир разыяллаху анхуның янына Сакиф топары гелди. Абдуллахың өлүмине себəп болан ок хем халыпаның янындады. Хезрети Эбу Бекир разыяллаху анху олардан:

   -Ичиңизде шу окы танаяныңыз бармы?-дийип сорады. Сад ибни Убейд:

   -Бу окы мен ясадым. Уҗуны-да өзүм ёндум. Муны атанам мен-дийди. Муны диңлəн Хезрети Эбу Бекир разыяллаху анху улы гайратлылык билен:

   -Бу ок Абдуллахы шехит эден окдур. Сениң элиң биле оңа шехитлик шербетини ичирен, онуң эли биле сени өлдүрмедик Аллаха хамд болсун! Аллахың хемаяты гиңишдир-дийип, йүрегиниң азабыны нəзик тəр биле еңиллешдирип, диле гетирди.

    Нəхили гайрат!.. Нəхили мусулманчылык!.. Нəхили нəзиклик!.. Нəхили аграс херекет… Баштутана шейле херекет герек… Зулум ве туссаглык эҗизлик болса герек… Багышламак ве гечиримлилик иң гөзел хəсиет!.. Аллахым! Бизлере-де гөзел хəсиетлери несип эт!.. Әмин…

   Абдуллах ибни Эбу Бекирден разыяллаху анху бир хадысы-шериф накыл эдилендиги роваят эдилйəр. О-да Муте сөвешинде Ыслам гошунының гошунбашыларының шехит болушларыны Ресулаллах саллаллаху алейхи веселлемиң Мединеде Месҗиди Небевиде хабар беришине дегишлидир. Онуң Серверимизиң бу мугҗызасыны хабар бермеси биле роваяты китаплара   гечендир. Керемли Хакдан шепагатларыны ныяз эдерис. Әмин.