Başy » ЗАХЫТЛЫК КИТАБЫ » МӨМИНЕ СОҢКЫ ДЕМИНДЕ БЕРИЛҖЕК БУШЛУК ХАКДА

Абдылла ибн Апбас шейле диййәр: «Сиз өлүм дүшегинде ятаны гөрениңизде оңа ягшы затлары айдып, оны бегендириң! Ол Реббине ягшы пикирде говушсын. Дирикә хем оны Эзиз ве Җелил Ребби билен горкузың».

* * *

Мухаммет ибн Кагп Куразы шейле диййәр: «Гулуң җаны богазына геленде бир перишде онуң янына гелип: «Эй, Алланың досты! Саңа салам болсун! Алла саңа салам айдяр» диер. Соң: «Олар перишделериң: «Сизе салам бол­сун, эден ишиңиз себәпли җеннете гириң» ди­йип, җанларыны алан ягшы кишилеридир»[1] аятыны окап, онуң рухуны алар».

* * *

Абу Рухм Семмайы шейле диййәр: «Абу Эйюп Энсары шейле дийди: «Адамың рухы алнан махалы, Алланың гулларындан рехмет эдилен кишилер оны гаршы аларлар. Сораг бермек үчин онуң янына гелерлер. Соң бири-бирлерине: «Гой, доганыңыз дынҗыны ал­сын, ол гайгы ичиндеди» диерлер. Соң оңа йүз­ленип: «Пылан нәме этди? Пылан аял нә­ме этди? Пыланы өйлендими?» дийип сорар­лар. Эгер соралян шахс онуң өзүнден өңүрти ёгалан болса, олара: «Ол вепат болды» җога­бы­ны берер. Олар хем: «Биз Алладан гелдик ве элбетде, оңа гайдып барарыс. Өлүм оны эҗе­си болан довзаха алып гитди. Ол нәхили эрбет эҗе, нәхили эрбет тербиелейҗидир» ди­ер­лер.

Соң онуң эден амаллары гөркезилер. Эгер говы болса оңа бегенерлер ве бири-бирлерине бушлап: «Эй, Аллам! Бу сениң гулуңа ныгма­тың­дыр. Оны артдыр!» диерлер. Эгер эрбет амал гөрселер: «Эй, Аллам! Гулуңа өзүң мер­хе­мет эт» диерлер».

* * *

Мухаммет ибн Кагп Куразы: «Элбетде, зе­мин бир адам себәпли ве бир адам үчин аглар. Ягны өз үстүнде Эзиз ве Җелил Алла табын­лык билен амал эдениң өлүми үчин ве гүнә иш эден киши үчин хем аглар» дийип, шу аяты окады: «Асман ве земин олара (капыр­ла­ра) агламады. Олар өзлерине мөхлет берлен­лер хем болмадылар»[2].

* * *

Абдылла ибн Ас шейле диййәр: «Хакы­кат­дан хем мөминлериң рухлары зерзир[3] ялыҗак бир гушуң ичинде бири-бирлери билен тан­шар­лар ве җеннетиң мивелери билен иймит­ленерлер».

* * *

Осман ибн Абдылла бизе Ибн Эвсден шей­ле роваят эдйәр: «Сагыт ибн Җубейр онуң яны­на гелип: «Мениң үчин доганымың гы­зын­дан[4] янына гирмегим үчин ругсат сора» дий­ди. Осман: «Онуң үчин ругсат сорадым» дийди. Ол хем гирип, оңа салам берди. Соң он­дан:

— Янёлдашың сени нәхили саклаяр? — ди­йип сорады.

Ол хем:

— Гүйҗүниң етдигине гөрә саклаяр — ди­йип җогап берди.

Соң ол Осман өврүлип:

— Эй, Осман! Оңа ягшы гатнашык эт. Се­бәби сен оңа нәме этсең, онуң хабары мерхум какасы Амр ибн Эвсе гелер — дийди.

Ол хем:

— Мерхумлара дирилериң хабары гелйәр­ми? — дийип сорады.

Онда ол хем оңа:

— Хава, якын досты болан хер киме, хөк­ман якынларының хабарлары гелер. Хайыр бол­са, оңа бегенер ве шатланар. Эгер шер болса, гынанар ве гайга батар. Хатда олар өлен бир адамыны сорарлар. Җогабында: «Ол адам ёгалды ахыры, ол сизиң яныңыза гелмедими?» дийлер. Онда бейлекилер: «Онда оны довзах өзүне чекендир» диерлер» — дий­ди».

---